බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇතිවන වේදනාව පිලිබඳව ඔබ දැනුවත්ද ?
දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ බෙල්ල ආශ්‍රිතව පවතින තද වේදනාව වර්තමානයේ සුලබව දැකිය හැකි රෝගයකි. බොහෝ විට වැරදි ඉරියව් හේතුවෙන් බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇති මාංශපේෂි අනවශ්‍ය ලෙස ඇදීමට ලක්වීම මෙයට ප්‍රධාන හේතුවක් වේ. තවද කශේරුකාවේ ඇති ග්‍රෛවී කශේරුකා පෙලෙහි ඇති ඔස්ටියෝආතරයිටිස් තත්වය ද බෙල්ලේ වේදනාව කෙරෙහි බලපාන ප්‍රධාන හේතුවක් වේ.
බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇතිවන වේදනාව ඇතැම්විට වෙනත් බරපතළ රෝග තත්වයක රෝග ලක්ශණයක් ලෙසද ඇති විය හැකි නිසා බෙල්ලේ වේදනාව සමග අතෙහි හෝ අත්ලෙහි ඇගිලිවල හිරිවැටීමක්, අතෙහි මාංශපේෂි වල ශක්තිමත් බවේ අඩුවීමක් හා උරහිසේ සිට අත දිගේ දිවෙන අධික වේදනාවක් හට ගත හොත් හෝ එම ලක්ශණ දින කිහිපයක් තිස්සේ දිගටම පවතීනම් නොපමාව වෛද්‍ය උපදෙස් කරා යොමු විය යුතුය.
✅ රෝග ලක්ශණ
♦️හිස එක දිගටම දීර්ඝ වේලවක් එකම ඉරියව්වක තබාගෙන සිටීමේදී ඇතිවන වේදනාව ( වාහනයක් පැදවීම, පරිගණකයක් ඉදිරියේ එක දිගට වැඩ කිරීම වැනි)
♦️බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇති මාංශපේෂිවල තද ගතිය සහ spasms
♦️බෙල්ලේ සාමාන්‍ය චලන පරාසයන් සීමා වීම නිසා බෙල්ල පහසුවෙන් හැරවීමට හා චලනය කිරීමට අපහසු වීම
♦️ හිසෙහි කැක්කුම සහ උරහිස වේදනාව ( referred pains)
✅ බෙල්ලේ වේදනාව හට ගැනීමට බලපාන හේතු
හිසෙහි බර දරාගැනීමට සහය වෙමින් වඩාත් නම්‍යශීලී ලෙස හිස හැරවීමට දායක වන බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇති කොටස් අනතුරු වලට ලක් වීමට හා වේදනාව ඇති කරමින් බෙල්ලෙහි චලනයන් සීමා කිරීමට වඩාත් ඉඩකඩක් ඇත.
♦️මාංශපේෂි අධික ලෙස ඇදීමට ලක්වීම නිසා (strain) බෙල්ල ආශ්‍රිතව වේදනාව හට ගත හැකිය. පරිගණකය , ජංගම දුරකථනය වැනි උපාංග පැය ගණනාවක් එකදිගට භාවිතා කිරීම නිසා මාංශපේෂි ඇදීමට ලක්වීමෙන් මෙම තත්වය හට ගත හැකිය. තවද වැරදි ඉරියව් වල සිටිමින් පොත් කියවීම හා බෙල්ල එක දිගටම නවාගෙන සිදු කරන වෙනත් ක්‍රියාකාරකම් නිසා බෙල්ලේ මාංශපේෂි අධික ලෙස ඇදීමට ලක්විය හැකිය.
♦️සන්ධි ආශ්‍රිතව ඇතිවන ගැටලු
ශරීරයේ ඇති වෙනත් සන්ධි මෙන්ම කශේරුකාවේ බෙල්ල ප්‍රදේශයේ ඇති කශේරුකා අතර සන්ධි වල ඇති කාටිලේජ ද වයස් ගත වත්ම ගෙවීමට ලක් වේ. මෙම ග්‍රෛවී කශේරුකා දෙකක් අතර ඇති කුෂන් වැනි කාටිලේජ ගෙවීයාම නිසා ඇති වන තත්වය cervical spondylosis ලෙස හදුන්වයි. මෙහිදී කශේරුකා වල දාර වලින් හට ගන්නා අස්ථිමය නෙරීම් (bone spurs) නිසා අධික වේදනාවක් හට ගන්නා අතර ඒවා නිසා ස්නායු ස්පර්ශ වීම හෝ තෙරපීම නිසා හිරිවැටීම , අධික වේදනාව සහ බෙල්ලේ සාමාන්‍ය චලන පරාසය සීමා වීම සිදුවේ.
♦️ස්නායු තෙරපීමට ලක් වීම.මෙහිදී නෙරා ගිය කාටිලේජ herniated discs හෝ අස්ථිමය උල් වැනි කොටස් ( bone spurs/ osteophytes) මගින් සුශුම්නාවෙන් විහිදෙන ස්නායු තෙරපීමට ලක් විය හැකියි. මෙහිදී හට ගන්නා බෙල්ලේ වේදනාව සමග අත් හිරිවැටීමට ලක් විය හැකිය.
♦️බෙල්ලට සිදු වන අනතුරු ( ගැස්සීම, ඉදිරියට හා පසුපසට ක්ෂණිකව තිගැස්සීම වැනි) නිසා බෙල්ලට හා ඒ අවට ඇති මෘදු පටක වලට හානි ඇති විය හැකිය.
♦️විවිධ රෝග තත්වයන් නිසා ( රුමැටොයිඩ් ආතරයිටිස් ,මෙනින්ජයිටිස්, පිළිකා වැනි ) බෙල්ලේ වේදනාව හට ගත හැකිය.
✅ රෝගය වැලැක්වීම
♦️බෙල්ලේ වේදනාව සදහා වැරදි ඉරියව් සහ වයස්ගතවීම සමග කාටිලේජ දුර්වල වීම යනා කරුණු සුලබව බලපාන නිසා හැකි සෑමා විටම නිවැරදි ඉරියව් අනුගමනය කිරීම සහා එදිනෙදා ජජීවිතයේ වැඩ කටයුතු වල සරල වෙනස්කම් සිදු කිරීම මගින් බෙල්ල සහ ඒ ආශ්‍රිතව ඇති මාංශපේෂි අනතුරු වලට ලක්වීම මගහැරවා ගත හැකිය.
♦️නිවැරදි ඉරියව් අනුගමනය කිරීම
හිදගෙන හා සිටගෙන සිටින විට උරහිස් යුගල, උකුල සන්ධිය සමග එකම සිරස් රේඛාවේ පවතින පරිදි සහ හිස සෑම විටම කශේරුකාව මත මධ්‍යගතව පවතින පරිදි ඉරියව් පවත්වා ගත යුතුය.
♦️පැය ගණනාවක් එක දිගටම වැඩ කරන විට හෝ දුර ගමන් වල යෙදෙන විට නිශ්චිත කාල පරාසයන්හිදී විවේකයක් ගැනීම. මෙහිදී බෙල්ල සහ උරහිස් සදහා නිවැරදිව දිගැදුම් ව්‍යායාම වල යෙදීම අත්‍යාවශ්‍ය වේ.
♦️කාර්‍යාලයීය පරිසරය ක්‍රමවත්ව සකස් කර ගැනීම. එහිදී පරිගණක තිරය ඇස් මට්ටමේ පවතින ලෙසත්, උකුල් සන්ධියට වඩා මදක් පහලින් දණහිස් පවතින ලෙසත්, පරිගණකය, මේසය හා පුටුව සකස් කර ගත යුතුයි. අත් ආධාරක සහිත පුටුවක් භාවිතා කල යුතුය.
♦️දුරකථනය භාවිතා කරන විට ජංගම දුරකථනය හෝ දුරකථන රිසීවරය කන හා උරහිස අතර රදවාගෙන කථාකිරීමෙන් වැලකිය යුතුය. මෙමගින් බෙල්ල අනවශ්‍ය ලෙස ඇදීමට ලක්වන අතර ඒ සදහා headset / speaker phones භාවිතා කල යුතුය.
♦️දුම් පානයෙන් වැලකීම
♦️අධික බර සහිත බෑග් මලු පටි ආධාරයෙන් උරහිස් වලින් ගෙන යාම වැලකිය යුතුය. අධික බර බෙල්ල ආශ්‍රිත මාංශපේෂි වලට හානි සිදු කරයි.
♦️නිදා ගැනීමේදී නිවැරදි ඉරියව් භාවිතා කිරීම. මෙහිදී බෙල්ලේ ස්වභාවික වක්‍රතාවය පවත්වා ගැනීමට කොට්ට භාවිතා කිරීම.
✅ රෝගය හදුනා ගැනීම
♦️භෞතික පරීක්ශන මගින් physical examination
♦️X ray
♦️CT Scan
♦️MRI
මෙහිදී බෙල්ලේ වේදනාව සදහා බලපාන කායික විද්‍යාත්මක හේතු හදුනා ගත හැකිය.
♦️EMG ( Electromyography ) පරීක්ශන
ස්නායු තෙරපීමක් තිබේදැයි හදුනා ගැනීම හා ස්නායු වල නිවැරදි ක්‍රියාකාරීත්වය පරීක්ෂා කරයි.
♦️රුධිර පරික්ෂණ
බෙල්ලේ වේදනාව සදහා බලපාන ආසාදන හා ප්‍රදාහය තත්වයන් හදුනා ගත හැකිවේ.
✅ භෞතචිකිත්සක ප්‍රතිකාර
සුදුසුකම් ලත් භෞතචිකිත්සකවරයෙකු ඔබගේ බෙල්ල හා ඒ ආශ්‍රිතව නිවැරදි ලෙස පරීක්ෂා කර ප්‍රතිකාර සිදු කරයි. මෙහිදී ස්පර්ශ කරන විට වේදනාව tenderness , හිරිවැටීම ,මාංශපේෂි වල දුර්වලතා සහ බෙල්ලේ චලන පරාසය වැනි අංශ කෙරෙහි අවධානයක් යොමු කරයි.
♦️මෙහිදී බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇතිවන වේදනාව අඩු කිරීම සදහා විවිධ භෞතචිකිත්සක ප්‍රතිකාර ක්‍රම භාවිතා කරයි.
Dry needling , Cupping
ශීතල සහ උනුසුම යන මූලධර්ම භාවිතා කරමින් සිදුකරන ප්‍රතිකාර ( ice packs and heat therapy)
අතින් සිදුකරන ප්‍රතිකාර (manual techniques )
විද්‍යුත් ප්‍රතිකාර ( ultrasound , TENS, Electrical stimulation )
මෙම ප්‍රතිකාර මගින් වේදනාව සහ ඉදිමුම සමනය කර බෙල්ල ආශ්‍රිතව ඇතිවන තද ගතිය අඩු කරයි.
Post a Comment